یائسگی زمانی است که نشان دهنده پایان چرخه قاعدگی شماست. این بیماری پس از 12 ماه بدون قاعدگی تشخیص داده می شود. یائسگی ممکن است در 40 یا 50 سالگی اتفاق بیفتد، اما میانگین سنی در محدوده 51 سال است.
یائسگی یک فرآیند بیولوژیکی طبیعی است. اما علائم فیزیکی مانند گرگرفتگی و علائم عاطفی یائسگی ممکن است خواب شما را مختل کند، انرژی شما را کاهش دهد یا بر سلامت عاطفی تأثیر بگذارد. درمان‌های مؤثر زیادی وجود دارد، از تنظیم سبک زندگی گرفته تا هورمون درمانی.
راهنمای مطالعه
علائم یائسگی زودرس
در ماه‌ها یا سال‌های منتهی به یائسگی ممکن است این علائم و نشانه‌ها را تجربه کنید:
- پریودهای نامنظم
- خشکی واژن
- گرگرفتگی
- لرز
- عرق شبانه
- مشکلات خواب
- تغییرات خلق و خوی
- افزایش وزن و کاهش متابولیسم
- موهای نازک و خشکی پوست
- از دست دادن پری سینه
علائم و نشانه ها، از جمله تغییر در قاعدگی می تواند در بین زنان متفاوت باشد. به احتمال زیاد، قبل از پایان دوره های قاعدگی، بی نظمی هایی را تجربه خواهید کرد. پرش پریود در دوران پیش از یائسگی رایج و مورد انتظار است. اغلب، دوره‌های قاعدگی یک ماه از بین می‌رود و بازمی‌گردد، یا چندین ماه از بین می‌رود و سپس دوباره چرخه‌های ماهانه برای چند ماه شروع می‌شود.
پریودها معمولاً در چرخه‌های کوتاه‌تر اتفاق می‌افتند، بنابراین به هم نزدیک‌تر هستند. با وجود پریودهای نامنظم، بارداری امکان پذیر است. اگر قاعدگی را رد کرده اید اما مطمئن نیستید که دوران یائسگی را شروع کرده اید، آزمایش بارداری را در نظر بگیرید.
علل یائسگی می تواند ناشی از :
کاهش طبیعی هورمون های تولید مثل
با نزدیک شدن به اواخر دهه 30 زندگی، تخمدان های شما شروع به تولید استروژن و پروژسترون کمتری می کنند – هورمون هایی که قاعدگی را تنظیم می کنند و باروری شما کاهش می یابد.
در 40 سالگی، دوره‌های قاعدگی‌تان ممکن است طولانی‌تر یا کوتاه‌تر، سنگین‌تر یا سبک‌تر و کم و بیش مکرر شود، تا اینکه در نهایت به طور متوسط تا سن 51 سالگی تخمدان‌های شما ترشح تخمک را متوقف کنند و دیگر پریود نشوید.
جراحی که تخمدان ها را خارج می کند
تخمدان های شما هورمون هایی از جمله استروژن و پروژسترون تولید می کنند که چرخه قاعدگی را تنظیم می کنند. جراحی برای برداشتن تخمدان ها باعث یائسگی فوری می شود. دوره های شما متوقف می شود و احتمالاً گرگرفتگی خواهید داشت و سایر علائم و نشانه های یائسگی را تجربه خواهید کرد. علائم و نشانه ها می توانند شدید باشند، زیرا تغییرات هورمونی به طور ناگهانی و نه تدریجی در طی چندین سال رخ می دهد.
جراحی که رحم شما را برمی‌دارد اما تخمدان‌ها را خارج نمی‌کند (هیسترکتومی) معمولاً باعث یائسگی فوری نمی‌شود. اگرچه دیگر پریود نمی شوید، اما تخمدان های شما هنوز تخمک ها را آزاد می کنند و استروژن و پروژسترون تولید می کنند.
شیمی درمانی و پرتودرمانی
این درمان‌های سرطان می‌توانند باعث یائسگی شوند و علائمی مانند گرگرفتگی در طول دوره درمان یا مدت کوتاهی پس از آن ایجاد کنند. توقف قاعدگی (و باروری) همیشه پس از شیمی درمانی دائمی نیست، بنابراین ممکن است اقدامات کنترل بارداری همچنان مورد نظر باشد. پرتودرمانی تنها در صورتی بر عملکرد تخمدان تأثیر می گذارد که پرتو به سمت تخمدان ها باشد. پرتودرمانی به سایر قسمت‌های بدن، مانند بافت سینه یا سر و گردن، بر یائسگی تأثیر نمی‌گذارد.
نارسایی اولیه تخمدان
حدود 1 درصد از زنان یائسگی را قبل از 40 سالگی تجربه می کنند (یائسگی زودرس). یائسگی زودرس ممکن است ناشی از عدم تولید سطوح طبیعی هورمون های تولید مثلی توسط تخمدان ها باشد (نارسایی اولیه تخمدان)، که می تواند ناشی از عوامل ژنتیکی یا بیماری خودایمنی باشد. اما اغلب هیچ دلیلی برای یائسگی زودرس نمی توان یافت. برای این زنان، معمولاً هورمون درمانی حداقل تا سن طبیعی یائسگی به منظور محافظت از مغز، قلب و استخوان ها توصیه می شود.
عوارض یائسگی چیست؟
بیماری های قلبی و عروقی
هنگامی که سطح استروژن شما کاهش می یابد، خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی افزایش می یابد. بیماری قلبی علت اصلی مرگ و میر در زنان و همچنین مردان است. بنابراین مهم است که به طور منظم ورزش کنید، رژیم غذایی سالم داشته باشید و وزن طبیعی خود را حفظ کنید. از پزشک خود در مورد نحوه محافظت از قلب خود بخواهید، مانند نحوه کاهش کلسترول یا فشار خون در صورت بالا بودن آن.
پوکی استخوان
این وضعیت باعث می شود استخوان ها شکننده و ضعیف شوند و خطر شکستگی را افزایش دهند. در طی چند سال اول پس از یائسگی، ممکن است تراکم استخوان را به سرعت از دست بدهید و خطر پوکی استخوان را افزایش دهید. زنان یائسه مبتلا به پوکی استخوان به ویژه در معرض شکستگی ستون فقرات، لگن و مچ دست خود هستند.
بی اختیاری ادرار
همانطور که بافت‌های واژن و مجرای ادرار شما خاصیت ارتجاعی خود را از دست می‌دهند، ممکن است هوس‌های مکرر، ناگهانی و شدید برای ادرار کردن، به دنبال آن از دست دادن غیرارادی ادرار (بی اختیاری فوری)، یا از دست دادن ادرار همراه با سرفه، خنده یا بلند کردن ادرار (بی اختیاری استرسی) را تجربه کنید. ممکن است بیشتر اوقات دچار عفونت ادراری شوید.
تقویت عضلات کف لگن با تمرینات کگل و استفاده از استروژن موضعی واژینال ممکن است به تسکین علائم بی اختیاری کمک کند. هورمون درمانی همچنین ممکن است یک گزینه درمانی موثر برای تغییرات دستگاه ادراری یائسگی و تغییرات واژن باشد که می تواند منجر به بی اختیاری ادرار شود.
عملکرد جنسی
خشکی واژن ناشی از کاهش تولید رطوبت و از دست دادن خاصیت ارتجاعی می تواند باعث ناراحتی و خونریزی خفیف در طول رابطه جنسی شود. همچنین، کاهش حس ممکن است تمایل شما به فعالیت جنسی (لبیدو) را کاهش دهد.
مرطوب کننده ها و روان کننده های واژن مبتنی بر آب ممکن است کمک کنند. اگر روان کننده واژن کافی نباشد، بسیاری از زنان از استفاده از درمان موضعی استروژن واژینال که به صورت کرم، قرص یا حلقه واژینال موجود است، سود می برند.
افزایش وزن
بسیاری از زنان در دوران گذار یائسگی و پس از یائسگی وزن اضافه می کنند زیرا متابولیسم کند می شود. شاید لازم باشد کمتر غذا بخورید و بیشتر ورزش کنید تا وزن فعلی خود را حفظ کنید.
