درباره حق طلاق چه می دانید؟

مجله چرخونکی : در صورتی که زن از مرد وکالت اخذ نماید که هر وقت بخواهد خود را مطلقه نماید، دیگر نیازی به حضور مرد برای طلاق وجود ندارد و زن می تواند براحتی خود را مطلقه سازد.

هر چند وجود چنین وکالتی روند طلاق را برای زن بسیار راحت می نماید اما معایبی برای شوهر دارد از جمله این که زن می تواند هر زمان بخواهد خود را مطلقه نماید و سپس این که زن می تواند همزمان با طلاق تمامی حقوق خود از جمله مهریه و اجرت المثل را مطالبه نماید.

نحوه گرفتن حق طلاق

با توجه به توضیحات داده شده، وکالت دادن مرد به زن در طلاق به دو صورت است:

حق طلاق در محضر ازدواج:

بدین گونه است که این وکالت می تواند ضمن نکاح و در عقدنامه محضری لحاظ شود و در این صورت امکان برهم زدن شرط وکالت بدون اجازه زن میسر نیست زیرا عقد نکاح عقد لازم است یعنی امکان فسخ شروط فقط با توافق طرفین جایز است و به عبارت دیگر از جانب مرد غیرقابل عزل است.

حق طلاق در دفتر اسناد:

مرد به دفترخانه اسناد مراجعه کرده و وکالت و حق طلاق را به همسرش دهد یعنی حتما باید به صورت محضری ثبت شود. این وکالت می تواند مدت دار و قابل عزل باشد و مفاد و حدود وکالت در طلاق از طرف مرد قابل تعیین است .
به این صورت که وکالت، عقدی جایز است و جایز بودن در حقوق به این معنی است که طرفین عقد هرگاه که بخواهند می توانند آن را برهم زنند اما اگر این وکالت به صورت بلا عزل یا به صورت شرط ضمن نکاح به زوجه داده شده باشد، زوج حق پشیمانی و برهم زدن ندارد.
همینطور اگر زوج در خارج از کشور باشد می تواند به سفارت ایران مراجعه نماید که در این دو صورت(محضری و سفارت ایران) نیازی به حضور زوجه نیست و حضور و امضای زوج کفایت می کند.

این نکته نیز حائز اهمیت می باشد که برای ثبت هر نوع طلاقی وجود رای دادگاه الزامی است یعنی هیچ دفتر رسمی طلاق نمی تواند بدون اجازه رای دادگاه اقدام به ثبت طلاق کند.

معایب دادن حق طلاق به زن چیست؟

در مورد معایب دادن حق طلاق به زن می توان به این موضوع اشاره کرد که بر اساس دیدگاه برخی از حقوقدانان و روان شناسان، خانم ها روحیه ی لطیف و زودرنجی دارند.

به سبب وجود همین موضوع اعطای حق طلاق را به خانم ها صحیح نمی دانند چرا که با وجود حق طلاق و در صورت بروز کوچکترین مشکلی، امکان استفاده از این حق برای زوجه وجود خواهد داشت.

با توجه به این دیدگاه سلیقه ای نمی توان درست یا نادرست بودن این موضوع را عنوان کرد چرا که در عمل با وجود همین حق نیز، گرفتن طلاق و پایان دادن به زندگی مشترک با مشکلات بسیاری همراه خواهد بود.
مزایای حق طلاق برای زن

اگر حق طلاق با زن باشد، بدون نیاز به حضور شوهر در تمام مراحل و از طریق وکیل دادگستری می تواند با طلاق توافقی، به راحتی طلاق بگیرد.

به این صورت که مثلا اگر حق طلاق به زن داده شده باشد وکیل شوهر در مراجعه به وکیل دادگستری و امضا وکالتنامه اعطای وکالت و طی مراحل طلاق یا حدود مندرجات و اختیارات وکالتنامه محضری طلاق است.

پرسش دیگر اینکه آیا زن هم می تواند وکالت را به شوهر خود بدهد؟ (حق طلاق به مرد) یعنی عکس آنچه که در بالا گفته شد. در این مورد نیز مشکل حقوقی و قضایی وجود ندارد و زن می تواند با مراجعه به یکی از دفاتر اسناد رسمی به شوهر وکالت برای گرفتن وکیل به جهت مطلقه نمودن خود از قید زوجیت با وکالت بذل تمام یا قسمتی از مهریه را بدهد.

اگر چه که این وکالت کم دیده می شود ولی منع قانونی ندارد ولی مشکل این وکالت نامه ها که زوج، وکیل زوجه می شود، آزمایش بارداری یا بکارت است. که باز هم نیازمند حضور زوجه برای آزمایش بارداری و یا تست بکارت می باشد.

معمولا این نوع وکالت زن در طلاق به شوهر یا شخص دیگر در مواردی است که زن خارج از کشور است. زوجه به سفارت ایران در کشور محل اقامت مراجعه می کند و وکالت برای طلاق تنظیم میکند.

انواع وکالت طلاق و واگذاری حق طلاق

وكالت طلاق مطلق (حق طلاق مطلق) :

در وكالت طلاق یا حق طلاق مطلق تحقق امری در عالم خارج شرط نمی باشد بدین صورت كه زوج به زوجه وكالت می دهد هر وقت بخواهد خود را از جانب زوج مطلقه سازد هر چند در این موارد نیز در حقیقت زوج است كه طلاق می دهد؛ ولی اثر آن با موردی كه زوجه راساً مبادرت به طلاق می كند یكسان است.

و زوجه نیز حق خواهد داشت رابطه زوجیت خود را به مردی كه ادامه نكاح با وی را مضر به حال خود می بیند, خاتمه دهد این امر صریحاً در قانون مدنی پیش بینی نشده است؛ ولی از قواعد عمومی مربوط به وكالت و نكاح و طلاق در حقوق مدنی می توان چنین امكانی را تایید نمود مضاف بر اینكه فقهایی چون امام خمینی (ره) نیز بر صحت آن تصریح نموده اند.

البته شاید وجود مصالحی با گسترش نهضت فمینیسم یا عقلانیت غیر عاطفی, وجود چنین شرطی را توجیه كند ولی بر نویسنده دقیقاً مكشوف نیست كدام مردی و تحت چه انگیزه هایی حاضر می شود در ضمن عقد نكاح چنین وكالت بی قید و شرطی را به زوجه خود بدهد.

وكالت طلاق مقید (حق طلاق مقید):

معمولا زوج حق طلاق مطلق برای مطلقه ساختن زوجه نمی دهد؛ بلكه آن را به شروط مقید می سازد كه اگر آن شروط محقق شد زوجه بتواند خود را مطلقه سازد. در وكالت مقید تمسك به شرط و استفاده از وكالت زوجه مقید به تحقق اموری در خارج می شود كه موارد عمده آن در ماده 1119 قانون مدنی آمده اند.

این ماده مقرر می دارد طرفین عقد ازدواج می توانند هر شرطی كه مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد در ضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیگر بنماید مثل اینكه شرط شود هرگاه شوهر زن دیگر بگیرد یا در مدت معینی غایب شود یا ترك اتفاق نماید یا علیه حیات زن سو قصد كند سو رفتاری نماید.

كه زندگانی آنها با یكدیگر غیر قابل تحمل شود زن وكیل و وكیل در توكیل باشد كه پس از اثبات تحقق شرط در محكمه باشد كه پس از اثبات تحقق شرط در محكمه و صدور حكم نهایی خود را مطلقه سازد.

ممكن است امر اثبات تحقق شرط در محكمه در شرط اصلی یعنی شرط وكالت در طلاق درج نشود در این صورت زن بنا به تشخیص خود مبنی بر تحقق شرایط فوق, مبادرت به طلاق خویش می نماید.

البته اگر مرد شرایط مذكور را محقق نداند می تواند با مراجعه به دادگاه عدم تحقق شرایط مذكور را مدعی شود و بدین وسیله طلاق مزبور را باطل نماید سوالی كه دانستن آن بسیار مهم است این است آیا در مواردی كه زوجه با استناد به وكالت خود از جانب زوج مبادرت به طلاق خود می كند هم در موارد وكالت مطلق و هم در موارد وكالت مقید _ آیا این طلاق رجعی است یا بائن.

البته فعلا مواردی كه دادگاه به استناد مواد 1129 و یا 1130 قانون مدنی تحت عنوان عسر و حرج مبادرت به اجبار زوج برای طلاق زوجه خود می نماید و یا حاكم راسا به استناد الحاكم ولی الممتنع مبادرت به ایقاع صیغه طلاق زوجه می نماید را از محل بحث خارج می سازیم و محل نزاع را متوجه مواردی می سازیم كه زوجه به استناد وكالت داشتن از جانب زوج مبادرت به مطلقه ساختن خود می نماید (موضوع ماده 119 قانون مدنی)

ممكن است امر اثبات تحقق شرط در محكمه در شرط اصلی یعنی شرط وكالت در طلاق یا حق طلاق درج نشود. در این صورت زن بنا به تشخیص خود مبنی بر تحقق شرایط فوق مبادرت به طلاق خویش می نماید البته اگر مرد شرایط مذكور را محقق نداند, می تواند با مراجعه به دادگاه عدم تحقق شرایط مذكور را مدعی شود و بدین وسیله طلاق مزبور را باطل نماید.