علت پرخاشگری کودکان با والدین و مدرسه 3, 4 , 5 , 7 نه ساله و زیر دو سال چیست در رفتار با این کودکان پرخاشگر چه کنیم ؟ پرخاشگری موردی در کودک طبیعی است اما اگر به کرات یا بر طبق یک الگوی مشخص اتفاق بیفتد خطرناک خواهد بود. پرخاشگری معمولا از ناتوانی کودک شما درکنار آمدن با خشم، عوامل بیولوژیکی، بدرفتاری والدین یا کمبود مهارت‌های ارتباطی ناشی می‌شود.
پرخاشگری نوعی رفتار ناسازگارانه برای نشان دادن احساس خشم است و گاهی این رفتارها می‌تواند نشانه‌ای از افسردگی در کودکان و یا مشکلات دیگر باشد، پرخاشگری نوعی رفتار یا در واقع شکل بیرونی احساس خشم است.
در واقع این رفتار نوعی از اضطراب، خجالت، شرم و حتی عصبانیت در والدین ایجاد می‌کند که باعث می‌شود گاها مستاصل شده و ندانند چگونه در مقابل آن برخورد کنند. پرخاشگری می‌تواند در جریان رشد طبیعی کودک ایجاد شود و بنابراین طبیعی تلقی شود ولی گاها از این محدوده طبیعی تجاوز کرده و نیاز به توجه و بررسی والدین دارد.
علت پرخاشگری در کودکان چیست ؟
عوامل ژنتیکی و وراثت :
ژنتیک و وراثت یکی از عوامل تاثیرگذار در پرخاشگری کودکان می‌باشد. اگر پدر و مادری دارای روحیه پرخاشگری باشند به احتمال زیاد کودک آنها نیز این خشم و پرخاشگری را به ارث خواهد برد و این دلیل پرخاشگری کودکان است.
محیط اطراف کودک :
یکی دیگر از عواملی که در شخصیت هر فردی تاثیرگذار است فاکتور محیط است. تحقیقات نشان داده است که کودکانی که در محیط‌های ناامن و نامناسب رشد می‌کنند احتمال رفتارهای پرخاشگرانه در آنها بیش از دیگران می‌باشد. دیگر دلیل پرخاشگری کودکان ، فقر و محرومیت است که می‌تواند این اختلال را تشدید کند.
الگوی خانوادگی ناسالم :
والدینی که نظارت و مراقبت خود را از فرزند با بی‌مسئولیتی نادیده می‌گیرند بیشتر در مواجهه با پرخاشگری از سوی کودک خود قرار می‌گیرند. آسیب‌های اجتماعی بعدی مانند: طلاق یا دعواهای خانوادگی، سطح پایین سواد در والدین و دیگر عوامل می‌توانند تشدید کننده پرخاشگری در کودکان باشند.
رسانه های گروهی و بازی های رایانه‌ای :
رسانه‌ها و تلویزیون می‌توانند بسیار بر روی رفتار و و تنش‌های کودک مؤثر باشند. اگر کودکی به دیدن تصاویر و فیلم‌های خشن که مدام در آن درگیری فیزیکی و خشونت به تصویر کشیده می‌شود عادت کند کودک نیز از آن تاثیر می‌پذیرد و پرخاشگری و خشونت را سرلوحه رفتارهای خود می‌کند.
خستگی و گرسنگی :
تحقیقات نشان داده‌اند بین گرسنگی و خستگی و بروز خشونت و پرخاشگری رابطه مستقیم وجود دارد به‌طوریکه با افزایش خستگی و گرسنگی، پرخاشگری نیز افزایش پیدا می‌کند.
حسادت و تولد فرزند جدید :
حسادت یکی از موادی است که خشونت را تقویت می‌کند. معمولا در خانواده‌ها با ورود فرزند جدید به خانواده، کودک قبلی وقتی می‌بیند برای محبت والدین خود شریک پیدا کرده است احساس ناراحتی و لجبازی می‌کند و پرخاشگری در رفتارهایش مشاهده می‌شود. این فرزندان بسیار زودرنج شده و هر پاسخی را در مغایرت با خواسته‌ی خود ببینند با پرخاشگری پاسخ می‌دهند.
احساس ناکامی :
کمبودها و ضعف‌هایی که بعضی کودکان دارند مانند معلولیت جسمی، این احساس را در کودک ایجاد می‌کند که او نمی‌تواند اهدافش را آن‌طور که باید دنبال نماید لذا رفتارهایی همراه پرخاشگری از خود بروز می‌دهند.
رابطه‌ی پرخاشگری و سن و سال
رفتارهای پرخاشگرانه معمولا از اوائل زندگی شروع می‌شود. پژوهشگران با مطالعه‌ی کودکان پرخاشگر دریافتند که 55 درصد پسران و 41 درصد دختران از دوسالگی رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان می‌دهند.
همچنین 25 درصد پسران و 34 درصد دختران دیگر نیز تا پنج سالگی رفتارهای پرخاشگرانه از خود نشان داده اند.
با رفتن کودکان به کودکستان پرخاشگری جزئی مثل هل دادن و زدنِ دیگران در بسیاری از آنها کاهش می‌یابد و با ورود به مدرسه این کاهش ادامه می یابد.
در اوائل نوجوانی افزایش آشکاری در میزان پرخاشگری دیده می‌شود که در 18 سالگی به اوج خود می‌رسد و سپس به تدریج کاهش می‌یابد. با این حال شکل‌های جدی و خشن پرخاشگری در پسران بین 16 تا 18 سالگی و در دختران بین 13 تا 15 سالگی به اوج خود می‌رسد.
والدین در مقابه با پرخاشگری کودک چه رفتاری داشته باشند ؟
بهتر است والدین اول از همه صبور بوده و در دوره‌های رشدی مختلف که ممکن است کودک پرخاشگری طبیعی داشته باشد، صبر کنند. یکی از مهم‌ترین کارهایی که والدین فهیم می‌توانند برای کودک خود بکنند، آموزش مهارت کنترل خشم می‌باشد.
رفتار مناسب با پرخاشگری کودکان کدامند؟
اولین قدم برای کاهش پرخاشگری کودک این است که علت آن را کشف کنید. اگر کودک شما به علت تنش‌های موجود در منزل پرخاشگری می‌کند، با رفع کردن علت آن مطمئن باشید در طی زمان پرخاشگری کاهش می‌یابد.
زمان مناسب مداخله :
اگر پرخاشگری کودک شما فیزیکی است و برای مثال در حال آسیب زدن به کودک دیگری است فورا مداخله کنید و کودک را محکم بگیرید تا آرام شود. برآوردن خواسته کودک بلافاصه منجر به بدعادتی وی می‌شود. سعی کنید با کودک صحبت کنید و به او بگویید تا زمانی که چنین رفتاری را نشان می‌دهد به خواسته اش نمی‌رسد.
صحبت کردن با کودک :
وقتی که کودک آرام شد می‌توانید در مورد رفتارش با او صحبت کنید و توضیح دهید که چرا این رفتار نامناسب بوده و انتظار دارید به جای رفتار پرخاشگرانه چه کاری را انجام دهد. در این مرحله بدون عصبانیت، داد و فریاد، تحقیر و تمسخر صحبت کنید.
استفاده از تنبیه مناسب :
تنبیه کردن گاهی اوقات می‌تواند راهکار خوبی باشد. البته منظور از تنبیه بدنی نیست. مثلا می‌توانید کودک را از دیدن برنامه مورد علاقه اش محروم کنید، زمان بازی اش را محدود کنید، او را به نقطه ای از خانه بفرستید که برایش جذابیت ندارد یا کارهایی مشابه این موارد.
تقویت رفتار مناسب :
کودک را برای کارهای خوبش تشویق کنید و بگذارید کودکتان بداند برای چه مسئله ای تقویت شده است. مخصوصا موقعیت‌هایی که انتظار می‌رفته است کودک رفتار پرخاشگرانه نشان دهد، ولی نکرده است.
