کور رنگی علت و علائم کور رنگی , چطور بفهمیم و تشخیص دهیم برای درمان کور رنگی قطعی در مردان و کودکان آیا همچین امکانی وجود دارد؟ کور رنگی، یک بیماری ژنتیکی است که ناشی از تفاوت در نحوه پاسخ یک یا چند سلول حساس به نور است که در شبکیه چشم یافت می شود و به برخی رنگ ها پاسخ می دهد.
این سلول ها که سلولهای مخروطی نامیده می شوند ، طول موج نور را حس می کنند و شبکیه را قادر می سازند بین رنگ ها تمایز قایل شود. این تفاوت در حساسیت در یک یا چند سلول مخروطی می تواند بین افراد کور رنگ تمایز ایجاد شود.
این بیماری از خفیف تا شدید متغییر است. اگر کاملاً کور رنگ هستید، این بیماری به عنوان کوررنگی مطلق “achromatopsia” شناخته میشود. کوررنگی مطلق زمانی اتفاق میافتد که همه چیز را فقط به رنگ خاکستری یا سیاه و سفید مشاهده میکنید.
راهنمای مطالعه
انواع کور رنگی کدامند؟
کوررنگی قرمز ـ سبز
سرخ دشوار بینی (Protanomaly): رنگدانهی نوری مخروطهای قرمز در مردان مبتلا به سرخکوری غیرعادی است. بیماران قرمز، نارنجی و زرد را سبزتر میبینند و رنگها برایشان چندان درخشان نیست. این عارضه خفیف است و معمولاً زندگی روزمره را مختل نمیکند.
سرخ کوری: در مردان مبتلا به آبی کوری هیچ سلول مخروطی قرمز فعالی وجود ندارد، بنابراین بیماران قرمز را مشکی میبینند. همچنین سایههای خاصی از رنگهای نارنجی، زرد و سبز همگی به رنگ زرد دیده میشود.
سبزدشوار بینی (Deuteranomaly): رنگدانهی نوری مخروط سبز در مردان مبتلا به سبزدشواربینی غیرعادی است. بیماران زرد و سبز را قرمزتر میبینند و به سختی میتوانند بنفش را از آبی تشخیص بدهند. این عارضه خفیف است و زندگی روزمره را مختل نمیکند.
سبزکوری: در مردان مبتلا به سبزکوری هیچ سلول مخروط سبز فعالی وجود ندارد. این گروه از بیماران رنگهای قرمز را به صورت زرد مایل به قهوهای و سبزها را به رنگ بژ میبینند. سبزکوری اختلالی مرتبط با کروموزم ایکس است که یک درصد مردان به آن مبتلا هستند.
کوررنگی آبی ـ زرد
آبی دشوار بینی (Tritanomaly): عملکرد سلولهای مخروط آبی در بیماران مبتلا به آبی دشواربینی محدود شده است. این بیماران آبی را سبزتر میبینند و به سختی میتوانند زرد و قرمز را از صورتی تشخیص بدهند. آبی دشواربینی بسیار نادر است. این اختلال نوعی اختلال غالب اتوزومال است که مردان و زنان را به یک اندازه مبتلا میسازد.
آبی کوری (Tritanopia): بیماران مبتلا به آبی کوری یا کوررنگی آبی ـ زرد فاقد سلولهای مخروطی آبی هستند. این بیماران سبز و زرد را بنفش یا خاکستری روشن میبینند. آبی کوری نوعی اختلال مغلوب اتوزومال بسیار نادر است که درصد شیوع آن در مردان و زنان برابر است.
کوررنگی کامل
تکرنگبینی مخروطی: این گونهی نادر کوررنگی پیآمد نقص در عملکرد دو نوع از سه نوع رنگدانهی نوری سلولهای مخروطی است. تکرنگبینی مخروطی قرمز، سبز و آبی وجود دارد. بیماران دچار تکرنگبینی مخروطی به سختی میتوانند رنگها را از هم تشخیص بدهند، چون مغز برای دیدن رنگها، باید سیگنالهای ارسالی از انواع مخروطها را با هم مقایسه کند. وقتی فقط یک نوع مخروط فعال است، طبعاً این مقایسه ممکن نیست.
تکرنگبینی میلهای یا آکروماتوپسیا: تکرنگبینی میلهای، نادر و شدیدترین نوع کوررنگی است. این نوع کوررنگی مادرزادی است و هیچ یک از سلولهای مخروطی دارای رنگدانههای نوری فعال نیستند. بیمار دچار تکرنگبینی میلهای فاقد دید مخروطی است و جهان را سیاه، سفید و خاکستری میبیند.
چطور کور رنگی تشخیص داده می شود ؟
تشخیص و دیدن رنگها ذهنی است. به طور کلی نمیتوان تشخیص داد که آیا قرمز، سبز و سایر رنگها را مانند افرادی که دید کامل دارند، میبینید یا خیر. با این حال، پزشک چشم شما میتواند در طول یک معاینه طبیعی چشم آزمایش این وضعیت را انجام دهد.
آزمایش شامل استفاده از تصاویر خاصی به نام صفحات رنگ سودوایزوکروماتیک “pseudoisochromatic” است. این تصاویر از نقاط رنگی تشکیل شدهاند که اعداد یا نمادهایی درون آنها تعبیه شده است. تنها افراد با دید طبیعی میتوانند این اعداد و نمادها را مشاهده کنند.
اگر کور رنگ هستید، ممکن است شمارهها را به درستی نبینید یا شماره دیگری را ببینید.
این موضوع بسیار مهم است که کودکان قبل از شروع مدرسه مورد ارزیابی و آزمایش قرار بگیرند زیرا بسیاری از مطالب آموزشی موجود در اوایل کودکی شامل شناسایی رنگها است.
آیا درمانی هم برای این بیماری وجود دارد؟
نتایج بدست آمده از ژن درمانی در میمون های دارای کور رنگی منجر به درمان آنها شده است. اما برای ژن درمانی در انسان ها باید از روش های ایمن تر و مطمئنی استفاده شود. هنوز این روش برای استفاده در انسان ها تایید نشده است. هنوز درمان کاملی برای کور رنگی وجود ندارد. با اینحال اغلب افراد دارای کور رنگی خود را با شرایط بینایی شان تطبیق می دهند.
ولی برای کارهای حرفه ای تر مثل نقاشی و طراحی و یا کارهایی که نیاز به دقت بینایی زیادی دارند مثل سیم کشی های برقی پیچیده دچار مشکل می شوند. اغلب این سیم کشی ها دارای رنگ های متفاوت برای شناسایی بهتر هستند. همچنین برای باقی موارد، مثلا چراغ راهنمایی و رانندگی، ترتیب آنها را حفظ می کنند. مثلا چراغ قرمز بالا و چراغ سبز در پایین قرار دارد.