تنظیم خواب کودک برای تمام سنین در چند ماه اول، کودک چرخه خواب و بیداری خود را پیدا نکرده است و باید هر چند ساعت یک بار تغذیه شود. در نتیجه خواب کودک یک چرخه شکسته و نامنظم است و بازه های طولانی تر خواب او ممکن است اواسط بعد از ظهر و یا نیمه شب اتفاق افتد.
این فرایند طبیعی است، اما هنگامی که چند ماه از تولد کودک گذشت و پس از آنکه عادت غذا خوردن در اواسط شب را رها کرد، می توان یک چرخه خواب و بیداری قابل پیش بینی را در وی ایجاد کرد.
تنظیم ساعت خواب کودکان موضوعی است که بر سالهای نوجوانی فرزندتان هم اثرگذار خواهد بود. طبق مطالعاتی که بهتازگی انجام شده است، نوجوانانی که دچار کمخوابی هستند، تمایل بیشتری به انجام رفتارهای پرخطر از خود نشان میدهند. علاوه بر رفتارهای پرخطر، کمخوابی در نوجوانان باعث بروز مشکلات رفتاری، پرخاشگری و تغییرات خلقوخو میشود.
راهنمای مطالعه
راهکارهای تنظیم خواب کودک را بدانید
تلویزیون را خاموش کنید
تنها نیم ساعت تماشا کردن تلویزیون یا صفحه نمایش دیگر قبل از خواب میتواند به اندازه کافی در این پروسه اختلال ایجاد کند تا کودک شما برای دو ساعت دیگر هم سرحال باشد. اتاق خواب را به یک فضای بدون هیچ گونه صفحه نمایش الکترونیکی تبدیل کنید یا حداقل اطمینان حاصل کنید که تمام صفحهها از زمان مشخصی کاملا خاموش هستند. همچنین بهتر است شبها تلفنها را از اتاق خواب خارج کنید.
بهتدریج زمان خواب را تنظیم کنید
یک یا دو هفته پیش از بازشدن مدارس، زمان خواب کودک را تنظیم کنید. هر شب او را ۵ تا ۱۵ دقیقه زودتر به رختخواب ببرید تا بهتدریج به زمان خواب ایدئال و مناسب برسید. این کار باعث میشود که همه اعضای خانواده بهتدریج خود را با ساعت خواب جدید وفق دهند و ساعت زیستی کودک نیز دوباره تنظیم شود، بهجای اینکه درست پیش از بازشدن مدرسه، تغییری ناگهانی و تکاندهنده ایجاد شود و ناگهان کودک مجبور شود تا ساعت خواب خود را تغییر دهد.
اگر بهآرامی خود را به روال و برنامه سال تحصیلی جدید عادت دهید، با رسیدن اولین روز مدرسه، برنامه و زمانبندی جدید طبیعی به نظر میرسد و روز اول مدرسه را با شادی و لبخند آغاز میکنید.
مقابله با ترس
به جای انکار ترس از خواب، به آنها بپردازید. اگر اطمینان دادن به آنها خیلی مفید واقع نمیشود، میتوانید یک اسباب بازی مخصوص تهیه کنید که شبها از آنها محافظت میکند و یا اتاق شان را با “اسپری هیولا” قبل از خواب اسپری کنید.
صبور باشید
اگر والدین بدانند چگونه عادت خواب فرزندان خود را در سنین مختلف مدیریت کنند، ساعت خواب کودکان میتواند به یکی از لذتبخشترین قسمتهای روز تبدیل شود.
شاید مجاب کردن کودکان برای خواب، در ابتدا کمی دشوار بهنظر برسد اما قطعا با یک برنامهریزی درست که بر اساس شناخت والدین از ویژگیهای کودکان شکل گرفته و همچنین با اصرار و تداوم، رسیدن به این عادت سالم آنقدرها هم دور از انتظار نیست.
حمام قبل از خواب
حتماً شما هم شنیدهاید که یک حمام آب گرم قبل از خواب چقدر به بهتر خوابیدن کمک میکند. این گزینه در مورد کودکان هم صدق میکند. اگر کودک شما بد خواب است میتوانید قبل از خواب او را حمام کنید. چند اسباب بازی برای او در آب بگذارید تا با آن بازی کند. این کار ضمن آرامش بخش بودن برای او، کمک میکند تا بعد از حمام عمیقتر و آرامتر بخوابد.
ساعت خواب اختصاصی
کودکانی که به مدرسه میروند، هر شب بین ۹ تا ۱۱ ساعت به خواب نیاز دارند، اما در نیازها و الگوهای خواب آنها تغییرات زیادی وجود دارد. اکثر بچهها الگوهایی خاصی دارند و مهم نیست که شما چه کاری در این زمینه انجام میدهید. حتی اگر آنها را دیر وقت به رختخواب ببرید، یک نبرد سر سخت خواهید داشت و برای نخوابیدن مبارزه میکنند تا زمانی که بدن شان برای خوابیدن آماده شود.
شرایط اتاق کودک
برخی از کودکان ممکن است در اتاقشان به دلیل وجود اسباببازیها یا دکوریهای مختلف و شلوغ احساس راحتی و آرامش نکنند و در هنگام شب و تاریکی دچار احساس ترس شوند، یکی از علتهای رایج نخوابیدن کودک و تنظیم نبودن خواب کودک، ترس کودک از اتاق خودش است. اتاق کودک باید نور و رنگ مناسبی داشته باشد تا به کودک احساس اضطراب منتقل نکند. همچنین برخی از کودکان نسبت به صدا واکنش و حساسیت نشان میدهند و با کوچکترین صدایی از خواب بیدار میشوند و به اصطلاح بدخواب خواهند شد، از این جهت والدین باید اتاق کودک را طوری فراهم سازی کنند تا حدودی عایق صدا باشد.
لباس مناسب خواب به کودک
یکی از مسائلی که بر وضعیت خواب کودک تاثیر میگذارد پوشیدن لباس خواب است. لباس خواب اگر نامناسب باشد و آزاد و راحت نباشد کودک از پوشیدن لباس و خوابیدن اجتناب میکند. همچنین اگر با لباس خوابش احساس راحتی کند و آن را دوست داشته باشد علاقه زیادی به پوشیدن لباس و خوابیدن از خود نشان میدهد.
تنظیم زمان غذا خوردن
همانند بزرگسالان بهتر است کودکان هم چند دقیقه قبل از خواب، چیزی نخورند. وعدههای شام نزدیک به زمان خواب باعث میشود تا شکم کودک سنگین شود و خوابیدن را برایش دشوار کند.