هوش مصنوعی، انقلابی در فناوری است که کل جامعه را در بر گرفته و با سرعت غیر قابل باوری گسترش می یابد. بخش آموزش نیز از این توسعه عقب نمانده است. به تازگی پژوهشگران پیشنهاد داده اند که می توان از هوش مصنوعی برای نمره دهی به دانش آموزان در کلاس درس و آزمون ها استفاده کرد.
برگزاری امتحان، تصحیح کردن برگه های امتحانی و بررسی تکالیف دانش آموزان، فرایندی متداول در نظام آموزشی کشورها به شمار می رود که توسط معلم، بهمنظور سنجش و تعیین سطح دانشآموزان انجام می شود. تصحیح دستی برگه های امتحانی توسط معلم، همواره با چالش و محدودیت هایی همراه بوده که خستگی معلم و تضعیف سیستم آموزشی را به همراه داشته است. صرف زمان بسیار زیاد، سوگیری ذهنی معلم نسبت به دانش آموزان که ممکن است در نحوه تصحیح و نمره اکتسابی دانشآموز مؤثر باشد و عدم ارائه بازخورد مناسب به دانشآموز برای نمره کسب شده، ازجمله مهم ترین چالش ها و محدودیت های روش سنتی تصحیح برگه های امتحانی است.
محققان علوم داده و کامپیوتر در روشی کاملاً نو و مبتنی بر استفاده از هوش مصنوعی، سیستم خودکاری را برای تصحیح برگه امتحانی و تکالیف ایجاد کرده اند که گفته می شود معایب روش سنتی را کاملاً برطرف کرده است.
در این سیستم مقیاس پذیر و سازگار با زمان و مکان، دانش آموزان بدون صرف زمان زیاد و در عرض چند ثانیه نتیجه امتحان و تکالیف خود را مشاهده می کنند. تصحیح بیطرفانه و بدون سوگیری، یکی دیگر از مزایای مهم این سیستم به شمار می رود. ویژگی اصلی و مهم این سیستم، بازخورد شخصی به دانش آموزان است که جذابیت آن را برای دانش آموزان دو چندان کرده. این ویژگی به دانش آموز امکان می دهد تا نقاط و ضعف و قدرت خود را در آزمون تشخیص دهد و او بتواند نقاط ضعف را رفع و نقاط قوت را تقویت کند.
ویژگی های سیستم
هوش مصنوعی بهعنوان سنگ بنای این سیستم، نقش بسیار مؤثری در توسعه آن دارد. این سیستم با ترکیب و بهره گیری از علوم مختلفی همچون، پردازش زبان طبیعی، تشخیص الگو، یادگیری تطبیقی و سیستم بازخورد، روش کاملاً خودکاری برای تصحیح برگهها و تکالیف دانشآموزان فراهم کرده است.
در واقع در این سیستم با استفاده از علم پردازش زبان طبیعی و الگوریتم های آن، پاسخ دانشآموز را به لحاظ کیفیت مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و رویکرد کلی درک دانشآموز را از سؤال یا تکلیف ارائه شده نشان می دهد.
سیستم همچنین با بهره گیری از هوش مصنوعی، الگوهای موجود در پاسخ های دانشآموزان را تشخیص می دهد و به معلم امکان می دهد تا با شناسایی نقاط ضعف دانش آموزان، روش تدریس خود را اصلاح کند.
از سوی دیگر، یادگیری تطبیقی به کار رفته در هوش مصنوعی، این امکان را دارد تا نقاط ضعف دانش آموز را با بررسی و تجزیه و تحلیل داده های مربوط به او در طول زمان های مختلف، تشخیص دهد و متناسب با آن، بازخورد یا پیشنهاد ویژه و مناسبی برای هر دانش آموز ارائه دهد. استفاده از الگوریتم های بازخورد سفارشی و متناسب با داده های جمع آوری شده در این سیستم سبب شده است تا ضمن صرفه جویی در زمان معلم و دانش آموز، ضعف های دانش آموزان بهتر شناسایی و رفع شوند.
نظر کارشناسان
کارشناسان در مورد سیستم نظرات مختلفی ارائه داده اند. آن ها ضمن تأکید بر مزایای این روش خودکار، برخی از محدودیت های آن را مدنظر قرار داده اند و تأکید کرده اند که استفاده از این روش می بایست هوشمندانه تر، منسجم تر و با دقت بیشتری انجام بگیرد تا بهرهگیری از آن، بیشترین بازدهی را داشته باشد؛ بنابراین می توان گفت این روش مزایای فراوانی دارد، اما نیاز است تا به منظور اجرای بی نقص، یکپارچه و گسترده آن در نظام آموزشی جنبه های مختلف فنی، اخلاقی، قانونی و آموزشی آن به طور کامل مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد و پیش از اجرای فراگیر این سیستم، آزمایش های لازم جهت اطمینان از اجرای صحیح آن انجام شود. کارشناسان بر عدم ساده انگاری این موضوع تأکید دارند تا مشکلات جدیدی را ایجاد نکند.
این مطالعه نشان می دهد که ترکیب هوش مصنوعی و سیستم آموزشی، می تواند نوید بخش افزایش کارایی سیستم آموزشی، افزایش عدالت آموزشی و رفع نقص های گذشته موجود در نظام آموزشی باشد؛ اما نباید این نکته را فراموش کرد که روش جدید فقط در حالتی به بازدهی بالاتری خواهد رسید که با کلاسهای حضوری و بهرهگیری از معلمان کار آزموده و مجرب ترکیب شود، چرا که فناوری نمی تواند جایگزینی برای حمایت عاطفی و کلامی معلمان و تشخیص های روان شناسانه در کلاس های حضوری باشد.
با سیاست گذاری مناسب، آموزش روش درست استفاده از این سیستم هوشمند و آگاه سازی دانش آموز و معلم از نکات فنی، اخلاقی و قانونی این روش در کنار وضع قوانین مناسب، م یتوان کلاس آموزشی بسیار موفقی برای معلم و دانش آموز ایجاد کرد.
منبع: خبر آنلاین