دانشمندان «سن دقیق پیر شدن» را کشف کردند. دانشمندان می گویند اگر به طور تقریباً یک شبه متوجه ظهور ناگهانی چین و چروک، درد و یا احساس کلی پیری شده اید، ممکن است این قضیه توضیحی علمی داشته باشد. تحقیقات نشان می دهد پیری به جای اینکه یک فرآیند آهسته و پیوسته باشد، حداقل در دو دوره مشخص زمانی با ضرباهنگ سریع رخ می دهد.
پژوهشگران با مطالعه و ردیابی هزاران مولکول مختلف از افراد ۲۵ تا ۷۵ ساله، دو موج عمده از تغییرات مرتبط با سن را یک بار در حدود ۴۴ سالگی و بار دیگر در ۶۰ سالگی شناسایی کرده اند. آنان می گویند پیر شدن در واقع به صورت عمده در این سنین خاص رخ می دهد.
پروفسور مایکل اسنایدر، متخصص ژنتیک در دانشگاه استنفورد و نویسنده ارشد این مطالعه، در این باره می گوید: «ما فقط در طول زمان به تدریج تغییر نمی کنیم. در حقیقت بعضی تغییرات به صورت دفعی و چشمگیر رخ می دهند.»
وی اضافه کرد: «به نظر می رسد اواسط دهه ۴۰ زندگی، مانند اوایل دهه ۶۰، زمان تغییرات چشمگیر بوده و صرف نظر از اینکه به چه دسته‌ای از مولکول ها نگاه می کنید این مسئله در مورد کلیت همه آن ها صادق است.»
پژوهشگران در این تحقیق نمونه های آزمایشگاهی از خون، مدفوع، پوست و مخاط دهان و بینی ۱۰۸ داوطلب را که هر چند ماه یک بار برایشان ارسال می شد برای حدود ۷ سال مورد پیگیری قرار دادند. آنان سپس ۱۳۵ هزار مولکول مختلف آر ان ای (شامل پروتئین ها و متابولیت ها) و میکروب ها (شامل باکتری ها، ویروس ها و قارچ های ساکن در روده و روی پوست شرکت کنندگان) را تجزیه و تحلیل کردند.
به گفته محققان، فراوانی بیشتر مولکول ها و میکروب ها در طول زمان تغییر عمده ای نمی کرد و دگرگونی ها زمانی رخ می داد که افراد در اواسط دهه ۴۰ و اوایل دهه ۶۰ زندگی خود بودند.
دکتر اسنایدر در این خصوص می گوید: «شدت گرفتن پیری در اواسط دهه ۴۰ زندگی ها غیر منتظره بود. در ابتدا تصور می شد که این نتیجه تغییرات قبل از یائسگی در زنان است که نتایج را برای کل گروه تغییر می دهد. اما داده ها نشان داد که تغییرات مشابهی نیز در مردان در اواسط دهه ۴۰ زندگی آن ها حادث می شود.»
دکتر شیائوتائو شن، محقق در دانشگاه فناوری نانیانگ سنگاپور و از نویسندگان این مطالعه، نیز در این باره گفت: «این نشان می دهد که اگرچه یائسگی یا قبل از یائسگی ممکن است در تغییرات مشاهده شده در زنان در اواسط دهه ۴۰ زندگی نقش داشته باشد، اما احتمالاً عوامل مهم دیگری نیز بر این تغییرات در مردان و زنان تأثیر می گذارند.» محققان می گویند علائم پیری در دو بازه زمانی مشخص در طول زندگی بارز می شود.
موج اول تغییرات شامل مولکول های مرتبط با بیماری های قلبی عروقی و توانایی متابولیسم کافئین، الکل و لیپیدها بود. موج دوم تغییرات اما مولکول های دخیل در تنظیم ایمنی، متابولیسم کربوهیدرات و عملکرد کلیه ها را در بر می گرفت.
دانشمندان می‌گویند مولکول های مرتبط با پیری پوست و ماهیچه در هر دو زمان تغییر کردند. تحقیقات قبلی نشان داده بود که افزایش سن ممکن است در سن ۷۸ سالگی اتفاق بیفتد، هرچند مطالعه جدید نتوانست این را تایید کند چرا که مسن ترین شرکت کنندگان ۷۵ سال سن داشتند.
این الگو با شواهد قبلی مطابقت دارد که نشان می دهد خطر ابتلا به بسیاری از بیماری های مرتبط با افزایش سن به صورت تدریجی افزایش نمی یابد، بلکه این اتفاق به صورت دفعی و با شدت بالا اتفاق می افتد. همچون خطر ابتلا به آلزایمر و بیماری های قلبی عروقی که پس از عبور از۶۰ سالگی افزایش شدیدی نشان می دهند.
تغییر در متابولیسم الکل نیز می تواند ناشی از افزایش مصرف در اواسط دهه ۴۰ زندگی افراد در مواجهه با یک دوره استرس زا از زندگی باشد. به گفته نویسندگان، افزایش ورزش و فعالیت بدنی در دوره های از دست دادن سریع تر عضله می تواند به مقابله با پیری در این برهه های حساس زمانی کمک کند.
دکتر اسنایدر در این خصوص می گوید: «من معتقدم که باید سعی کنیم تا زمانی که هنوز سالم هستیم، سبک زندگی خود را تنظیم کنیم.» نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی «Nature Aging» منتشر شده است.
منبع: یورونیوز
