اسهال اجابت مزاج شل، آبکی و احتمالاً مکررتر یک مشکل رایج است. ممکن است به تنهایی وجود داشته باشد یا با علائم دیگری مانند تهوع، استفراغ، درد شکم یا کاهش وزن همراه باشد.
خوشبختانه، اسهال معمولا کوتاه مدت است و بیش از چند روز طول نمی کشد. اما زمانی که اسهال بیش از چند روز تا هفته ها طول بکشد، معمولاً نشان می دهد که مشکل دیگری وجود دارد. مانند سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یا یک اختلال جدی تر، از جمله عفونت مداوم، بیماری سلیاک یا بیماری التهابی روده (IBD).
راهنمای مطالعه
علائم اسهال
- گرفتگی یا درد شکم
- نفخ
- حالت تهوع
- استفراغ
- تب
- خون در مدفوع
- مخاط در مدفوع
- نیاز فوری به اجابت مزاج
به پزشک مراجعه کنید اگر علائم ذیل را دارید :
- اسهال شما بیش از دو روز بدون هیچ بهبودی ادامه دارد
- دچار کم آبی می شوید
- درد شدید شکم یا مقعدی دارید
- مدفوع خونی یا سیاه دارید
- تب بالای 102 فارنهایت (39 درجه سانتیگراد) دارید
علت اسهال چیست؟
- ویروس ها ویروس هایی که می توانند باعث اسهال شوند عبارتند از ویروس نوروالک (همچنین به عنوان نوروویروس شناخته می شود)، آدنوویروس های روده ای، آستروویروس، سیتومگالوویروس و هپاتیت ویروسی. روتاویروس یکی از علل شایع اسهال حاد دوران کودکی است. ویروسی که باعث بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ (COVID-19) می‌شود، با علائم گوارشی از جمله تهوع، استفراغ و اسهال نیز همراه است.
- باکتری ها و انگل ها. قرار گرفتن در معرض باکتری های بیماری زا، مانند E. coli یا انگل ها از طریق غذا یا آب آلوده، منجر به اسهال می شود. هنگام سفر به کشورهای در حال توسعه، اسهال ناشی از باکتری ها و انگل ها اغلب اسهال مسافرتی نامیده می شود. Clostridioides difficile (همچنین به عنوان C. diff شناخته می شود) نوع دیگری از باکتری است که باعث اسهال می شود و می تواند پس از یک دوره آنتی بیوتیک یا در طول بستری شدن در بیمارستان رخ دهد.
- داروها بسیاری از داروها مانند آنتی بیوتیک ها می توانند باعث اسهال شوند. آنتی بیوتیک ها با از بین بردن باکتری های بد عفونت ها را کاهش می دهند، اما باکتری های خوب را نیز از بین می برند. این امر تعادل طبیعی باکتری ها را در روده شما بر هم می زند و منجر به اسهال یا عفونتی مانند C. diff می شود. سایر داروهایی که باعث اسهال می شوند، داروهای ضد سرطان و ضد اسیدهای حاوی منیزیم هستند.
- عدم تحمل لاکتوز. لاکتوز قندی است که در شیر و سایر محصولات لبنی یافت می شود. افرادی که در هضم لاکتوز مشکل دارند پس از مصرف لبنیات دچار اسهال می شوند. عدم تحمل لاکتوز می تواند با افزایش سن افزایش یابد زیرا سطح آنزیمی که به هضم لاکتوز کمک می کند با افزایش سن کاهش می یابد.
- فروکتوز. فروکتوز قندی است که به طور طبیعی در میوه ها و عسل یافت می شود. گاهی اوقات به عنوان یک شیرین کننده به برخی نوشیدنی ها اضافه می شود. فروکتوز می تواند منجر به اسهال در افرادی شود که در هضم آن مشکل دارند.
- شیرین کننده های مصنوعی سوربیتول، اریتریتول و مانیتول شیرین کننده های مصنوعی قندهای غیرقابل جذبی هستند که در آدامس و سایر
- محصولات بدون قند یافت می شوند می توانند در برخی افراد سالم باعث اسهال شوند.
- عمل جراحی. گاهی اوقات جراحی های برداشتن جزئی روده یا کیسه صفرا می تواند باعث اسهال شود.
- سایر اختلالات گوارشی. اسهال مزمن علل دیگری دارد، مانند IBS، بیماری کرون، کولیت اولسراتیو، بیماری سلیاک، کولیت میکروسکوپی و رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک (SIBO).
عوارض اسهال چیست ؟
اسهال می تواند باعث کم آبی بدن شود که در صورت عدم درمان می تواند تهدید کننده زندگی باشد. کم آبی بدن به ویژه در کودکان، افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند خطرناک است. اگر علائم کم آبی جدی دارید، به دنبال کمک پزشکی باشید.
این شامل:
نشانه های کم آبی در بزرگسالان
- تشنگی بیش از حد
- خشکی دهان یا پوست
- ادرار کم یا بدون ادرار
- ضعف، سرگیجه یا سبکی سر
- خستگی
- ادرار تیره رنگ
نشانه های کم آبی در نوزادان و کودکان خردسال
- نداشتن پوشک خیس در سه ساعت یا بیشتر
- خشکی دهان و زبان
- تب بالاتر از 102 فارنهایت (39 درجه سانتیگراد)
- گریه بدون اشک
- خواب آلودگی، عدم پاسخگویی یا تحریک پذیری
- ظاهر فرورفته به شکم، چشم ها یا گونه ها
پیشگیری از اسهال عفونی
شستشوی کافی دست: مرتباً بشویید. دست های خود را قبل و بعد از تهیه غذا بشویید. دست های خود را پس از دست زدن به گوشت نپخته، استفاده از توالت، تعویض پوشک، عطسه، سرفه و دمیدن بینی بشویید.
پس از قرار دادن صابون روی دست، دستان خود را حداقل 20 ثانیه به هم بمالید. این تقریباً به اندازه‌ای است که دو بار خواندن «تولدت مبارک» طول می‌کشد.
زمانی که امکان شستشو وجود ندارد از ضد عفونی کننده دست استفاده کنید. هنگامی که نمی توانید به سینک برسید از ضدعفونی کننده دست مبتنی بر الکل استفاده کنید. ضدعفونی کننده دست را مانند لوسیون دست بمالید، مطمئن شوید که جلو و پشت هر دو دست را بپوشاند. از محصولی استفاده کنید که حداقل 60 درصد الکل داشته باشد.
واکسیناسیون
شما می توانید با یکی از دو واکسن تایید شده به محافظت از نوزاد خود در برابر روتاویروس، شایع ترین علت اسهال ویروسی در کودکان، کمک کنید. از پزشک کودک خود در مورد واکسن زدن نوزاد خود بپرسید.
برای درمان خانگی اسهال چی خوبه؟
هیدراته بمانید
مهم‌ترین و موثرترین راه برای بهبودی از اسهال، هیدراته نگه داشتن بدن است. هر بار که مدفوع می‌کنید، باید به طور مداوم و منظم مایعات و مواد مغذی را که از بدن شما دفع شده جایگزین کنید.
استراحت کنید
به همان اندازه که دوست دارید به روال روزانه خود بازگردید، بهترین راه برای بهبودی از هر بیماری این است که مطمئن شوید بدن شما با استراحت کافی زمان لازم برای بهبودی را دارد.
پروبیوتیک‌ها
منظور از پروبیوتیک‌ها، میکروارگانیسم‌ها و باکتری‌های زنده‌ای است که برای سیستم گوارش و روده مفید هستند؛ آنها به مبارزه با عفونت و بهبود اسهال کمک می‌کنند. افزودن باکتری‌های خوب به سیستم گوارش به مقابله با اثرات منفی باکتری‌های بد کمک می‌کند.
خوردن برخی غذاهای خاص می‌تواند به کاهش علائم اسهال کمک کند و باعث می‌شود در اثر نخوردن غذا حال‌تان بدتر نشود. غذاهایی که فیبر کمتری دارند، می‌توانند به سفت‌تر کردن مدفوع کمک کنند:
- موز
- برنج سفید
- پوره‌ی سیب
- نان تست
غذاهای مفید دیگر در درمان اسهال عبارتند از:
- بلغور جو دوسر
- سیب زمینی آب‌پز یا پخته شده (بدون پوست)
- مرغ بدون پوست
- سوپ مرغ
