علائم بیماری ام اس چیست ؟ آیا تست بیماری ام اس در خانه ممکن است ؟ مولتیپل اسکلروزیس (MS) یک بیماری بالقوه ناتوان کننده مغز و نخاع (سیستم عصبی مرکزی) است.
در بیماری ام اس، سیستم ایمنی به غلاف محافظ (میلین) که رشته های عصبی را می پوشاند حمله می کند و باعث ایجاد مشکلات ارتباطی بین مغز و بقیه بدن می شود. در نهایت، این بیماری می تواند باعث آسیب دائمی یا زوال رشته های عصبی شود.
علائم و نشانه های ام اس بین بیماران بسیار متفاوت است و به محل و شدت آسیب فیبر عصبی در سیستم عصبی مرکزی بستگی دارد. برخی از افراد مبتلا به نوع شدید ممکن است توانایی راه رفتن مستقل یا سرپایی را از دست بدهند.
سایر افراد بسته به نوع ام اس که دارند ممکن است دوره های طولانی بهبودی را بدون هیچ علامت جدیدی تجربه کنند. هیچ درمانی برای مولتیپل اسکلروزیس وجود ندارد. با این حال، درمان هایی برای کمک به تسریع بهبودی پس از حملات، اصلاح دوره بیماری و مدیریت علائم وجود دارد.
راهنمای مطالعه
علائم بیماری ام اس چیست؟
علائم و نشانههای مولتیپل اسکلروزیس ممکن است از فردی به فرد دیگر و در طول دوره بیماری بسته به محل رشتههای عصبی آسیبدیده بسیار متفاوت باشد.
- بی حسی یا ضعف در یک یا چند اندام که به طور معمول در یک سمت بدن شما در یک زمان رخ می دهد.
- مور مور
- احساس شوک الکتریکی که با حرکات خاص گردن، به ویژه خم شدن گردن به جلو (نشانه Lhermitte) رخ می دهد.
- عدم هماهنگی
- راه رفتن ناپایدار یا ناتوانی در راه رفتن
- از دست دادن جزئی یا کامل بینایی، معمولاً در یک چشم در یک زمان، اغلب با درد در حین حرکت چشم
- دوبینی طولانی مدت
- تاری دید
- سرگیجه
- مشکلات در عملکرد جنسی، روده و مثانه
- خستگی
- لکنت زبان
- مشکلات شناختی
- اختلالات خلقی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در صورت مشاهده هر یک از علائم بالا به دلایل نامعلوم به پزشک مراجعه کنید.
دوره بیماری ام اس
اکثر افراد مبتلا به ام اس یک دوره بیماری عود کننده فرودکننده دارند. آنها دوره هایی از علائم جدید یا عود را تجربه می کنند که در طی روزها یا هفته ها ایجاد می شود و معمولاً به طور جزئی یا کامل بهبود می یابد. این عودها با دورههای آرام بهبودی بیماری همراه میشوند که میتواند ماهها یا حتی سالها طول بکشد.
افزایش جزئی دمای بدن می تواند به طور موقت علائم و نشانه های ام اس را بدتر کند. اینها عود بیماری واقعی در نظر گرفته نمی شوند، بلکه عود کاذب محسوب می شوند.
حداقل 20 تا 40 درصد از مبتلایان به ام اس عودکننده و فروکش کننده می توانند در نهایت طی 10 تا 20 سال پس از شروع بیماری، به پیشرفت ثابت علائم، با یا بدون دوره بهبودی مبتلا شوند. این به عنوان MS پیشرونده ثانویه شناخته می شود.
بدتر شدن علائم معمولاً شامل مشکلات حرکتی و راه رفتن است. میزان پیشرفت بیماری در افراد مبتلا به ام اس پیشرونده ثانویه بسیار متفاوت است.
برخی از افراد مبتلا به این بیماری شروع تدریجی و پیشرفت مداوم علائم و نشانه ها را بدون هیچ گونه عود تجربه می کنند که به عنوان ام اس پیشرونده اولیه شناخته می شود.
علت ایجاد بیماری ام اس چیست؟
علت مولتیپل اسکلروزیس ناشناخته است. این یک بیماری با واسطه ایمنی در نظر گرفته می شود که در آن سیستم ایمنی بدن به بافت های خود حمله می کند. در مورد ام اس، این اختلال در عملکرد سیستم ایمنی، ماده چربی را که فیبرهای عصبی مغز و نخاع (میلین) را می پوشاند و از آن محافظت می کند، از بین می برد.
میلین را می توان با پوشش عایق روی سیم های برق مقایسه کرد. هنگامی که میلین محافظ آسیب می بیند و فیبر عصبی در معرض دید قرار می گیرد، ممکن است پیام هایی که در امتداد آن رشته عصبی حرکت می کنند کند یا مسدود شوند.
مشخص نیست که چرا این بیماری در برخی افراد ایجاد می شود و در برخی دیگر نه. به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مسئول این امر باشد.
عوامل تشدید خطر ابتلا به ام اس
- سن: ام اس ممکن است در هر سنی رخ دهد، اما شروع آن معمولا در حدود 20 و 40 سالگی رخ می دهد. با این حال، افراد جوان و مسن می توانند تحت تأثیر قرار گیرند.
- ارتباط جنسی: زنان بیش از 2 تا 3 برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به ام اس عود کننده و فروکش کننده هستند.
- سابقه خانوادگی: اگر یکی از والدین یا خواهر و برادر شما مبتلا به ام اس بوده باشد، شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری هستید.
- عفونت های خاص ویروس های مختلفی با ام اس مرتبط شده اند، از جمله اپشتین بار، ویروسی که باعث مونونوکلئوز عفونی می شود.
- نژاد: افراد سفید پوست، در معرض بالاترین خطر ابتلا به ام اس هستند.
- اقلیم: ام اس در کشورهای دارای آب و هوای معتدل،بسیار شایع تر است. ماه تولد شما نیز ممکن است بر شانس ابتلا به مولتیپل اسکلروزیس تأثیر بگذارد، زیرا به نظر می رسد قرار گرفتن در معرض نور خورشید در زمانی که مادر باردار است، پیشرفت بعدی این بیماری را در این کودکان کاهش می دهد.
- ویتامین D:داشتن سطوح پایین ویتامین D و قرار گرفتن کم در معرض نور خورشید با خطر بیشتر ابتلا به ام اس مرتبط است.
- ژن های شما ژنی در کروموزوم 6p21 با مولتیپل اسکلروزیس مرتبط است.
- چاقی: ارتباطی با چاقی و مولتیپل اسکلروزیس در زنان پیدا شده است. این امر به ویژه در مورد چاقی زنان در دوران کودکی و نوجوانی صادق است.
برخی بیماری های خود ایمنی در صورت داشتن سایر اختلالات خودایمنی مانند بیماری تیروئید، کم خونی خطرناک، پسوریازیس، دیابت نوع 1 یا بیماری التهابی روده، خطر ابتلا به این بیماری بیشتر است. - سیگار کشیدن: سیگاریهایی که علائم اولیهای را تجربه میکنند که ممکن است نشانه اماس باشد، احتمال بیشتری نسبت به غیرسیگاریها برای ابتلا به یک رویداد دوم دارند که اماس عودکننده و فروکشکننده را تأیید میکند. به فکر ترک سیگار باشید.
آیا تست ام اس در خانه ممکن است ؟
تست ام اس در خانه نمیتواند این بیماری را بهدقت تشخیص بدهد، اما میتواند در ارزیابی علائم به فرد کمک کرده، و نشان بدهد که چه زمانی باید به پزشک مراجعه کند.
تشخیص و درمان به موقع اماس پیشرفت بیماری را کند کرده، و وضعیت کلی بیمار را بهبود میبخشد. پس همه میتوانند تست ام اس در خانه را انجام بدهند، و اگر علائم آن را داشتند، به پزشک مراجعه کنند.
ضعیف شدن را جدی بگیرید!
حقیقت این است که ضعیفی و خستگی دو علامت مهم برای تشخیص خانگی ام اس است. به این ترتیب که شخص قدرت ثابت را ندارد. در زمان غذا خوردن زود خسته می شود. حتی وقتی یک مسیر کوتاه را طی می کند بدن او بسیار خسته می شود. در صورتی که قدرت بدنی او کم شده باشد، دیگر توان کارهای ساده را هم ندارد. مثلاً قدرت یکی از پاها بسیار کم می شود.
یکی از مهمترین راهکار تشخیص ام اس درخانه سنجش تاری دید است
از دیگر مشکلات واضح که در لیست راهکار تشخیص خانگی ام اس قرار دارد، مشکل تاری دید است. این مشکل از یک چشم معمولاً شروع می شود یعنی شخص متوجه می شود که یک چشم او از نظر تاری شرایط متفاوتی به نسبت چشم دیگر دارد و این تاری هر روز بیشتر از روز قبل است.
حافظه کاهش می یابد و ممکن است همراه با سرگیجه باشد
از دیگر روش های تشخیص خانگی ام اس این است که شخص درگیر سرگیجه شده است. به طوری که نمی تواند یک مسیر مستقیم را به خوبی حرکت نماید. این موضوع سبب عدم تعادل در او می شود. در صورتی که چنین علائمی مشاهده کردید باید به ام اس پیشرفته مشکوک شوید.
انگشتان شما مور مور می شود
یکی دیگر از علائم مهم در خصوص تشخیص خانگی ام اس، مور مور شدن انگشتان است. در واقع ام اس عصب دست و پا را تا حد زیادی درگیر می کند و این بی حسی به قدری زیاد است که سبب می شود تعادل خود را از دست دهید. مثلاً در حال نوشتن یک متن، خودکار از دست شما می افتد.
عدم کنترل ادرار و مدفوع و اختلالات جنسی
یکی از مهمترین مواردی که برای تشخیص خانگی ام اس باید مدنظر قرار گیرد، اختلالات جنسی است. به طوری که شخص توانایی انجام رابطه جنسی را ندارد و یا از نظر ذهنی تمایلی برای این کار ندارد. به طور کلی اختلالات جنسی از دسته مواردی هستند که نیاز به بررسی دارد و بیماری ام اس هم میتواند یک عامل آن باشد.
دوگانگی در وضعیت مزاجی شما
در این حالت دوگانگی در وضعیت مزاجی شما شکل می گیرد، به طوری که علاقه به خوردن مواد غذایی سرد مثل ماست و بستنی دارید و طبع سرد برای شما ایجاد می شود. اما در مقابل نمی توانید آب سرد را تحمل کنید به طوری که در استخوان های خود احساس سرما می کنید.
عوارض بیماری ام اس کدامند؟
افراد مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس نیز ممکن است دچار موارد زیر شوند:
- سفتی یا اسپاسم عضلانی
- ضعف یا فلج شدید، به طور معمول در پاها
- مشکلات مثانه، روده یا عملکرد جنسی
- مشکلات شناختی، مانند فراموشی یا مشکلات کلمه یابی
- مشکلات خلقی، مانند افسردگی، اضطراب یا نوسانات خلقی
- تشنج، اگرچه بسیار نادر است