گوش درد یکی از مشکلات شایعی است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود تجربه می‌کنند. این درد نه‌تنها می‌تواند به‌شدت آزاردهنده باشد، بلکه ممکن است نشان‌دهنده مشکلات جدی‌تری در سلامت گوش و سیستم شنوایی باشد. دلایل مختلفی می‌توانند باعث گوش درد شوند، از عفونت‌های شایع گرفته تا مشکلات عصبی و دندانی. با ما همراه باشید تا به بررسی ۷ علت گوش درد و راهکارهای درمانی مرتبط با هرکدام بپردازیم.
راهنمای مطالعه
علت گوش درد در بزرگسالان چیست؟
به‌طورکلی می‌توان گفت که وجود درد در ناحیه گوش، به‌صورت عمومی نشان‌دهنده وجود عفونت گوش و یا التهاب در قسمت‌های خارجی، میانی، داخلی و یا حتی اعضای مجاور گوش است. به همین دلیل در بیشتر موارد اهمیت زیادی دارد و نباید به‌سادگی از کنار آن گذشت. توصیه ما این است که در این درد را نادیده نگیرید و برای تشخیص علت آن و درمان به متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
در بیشتر موارد، وجود گوش درد می‌تواند همراه با علائم و نشانه‌های متفاوتی دیده شود که از میان آنها می‌توان به موارد زیر اشاره‌کرد:
- وجود قرمزی و تورم در اطراف گوش
- تب
- درد در ناحیه فک
- سوزش گلو
- کاهش میزان شنوایی فرد
- خروج ترشحات عفونی از گوش
- خون‌مردگی در ناحیه گوش
- وزوز گوش
- سرگیجه.
وجود گوش درد می‌تواند از علت‌های متفاوتی ناشی شود، علت‌هایی که هر کدام، بخش خاصی از گوش را در‌بر‌گرفته و علائم متفاوتی را از خود نشان‌می‌دهند. در ادامه به معرفی انواع علت‌هایی می‌پردازیم که می‌توان برای درد گوش در نظر گرفت.
عفونت گوش میانی (اوتیت میانی)
یکی از شایع‌ترین دلایل گوش درد، عفونت گوش میانی یا اوتیت میانی است. این عفونت معمولا در کودکان بیشتر مشاهده می‌شود، اما بزرگسالان نیز می‌توانند به آن مبتلا شوند. اوتیت میانی معمولا به‌علت تجمع مایعات و التهاب در پشت پرده گوش ایجاد می‌شود. برای درمان اوتیت میانی، پزشکان اغلب آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدالتهابی تجویز می‌کنند. در مواردی که عفونت شدید باشد یا درمان‌های اولیه موثر نباشد، ممکن است به تخلیه مایعات از گوش میانی توسط پزشک نیاز باشد.
-
علائم: درد شدید، کاهش شنوایی، تب و خروج ترشحات از گوش
-
دلایل: عفونت باکتریایی یا ویروسی که معمولا پس از سرماخوردگی یا عفونت‌های تنفسی فوقانی رخ می‌دهد
-
درمان: مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای ضدالتهابی و در موارد شدید تخلیه مایعات توسط پزشک
عفونت گوش خارجی (اوتیت خارجی)
اوتیت خارجی یا گوش شناگر نوع دیگری از عفونت‌های گوش است که در کانال گوش خارجی رخ می‌دهد. این نوع عفونت اغلب به‌علت ورود آب آلوده به گوش و رشد باکتری‌ها یا قارچ‌ها در کانال گوش ایجاد می‌شود. فعالیت‌هایی مانند شناکردن در آب‌های آلوده می‌تواند خطر ابتلا به این عفونت را افزایش دهد.
برای درمان اوتیت خارجی، پزشکان معمولا قطره‌های ضدعفونی‌کننده و آنتی‌بیوتیک موضعی تجویز می‌کنند. در برخی موارد، تخلیه ترشحات و پاکسازی کانال گوش نیز ضروری است. همچنین، حفظ بهداشت گوش و جلوگیری از ورود آب آلوده می‌تواند به پیشگیری از این نوع عفونت کمک کند.
-
علائم: درد، خارش، قرمزی و خروج ترشحات از گوش
-
دلایل: ورود آب آلوده، استفاده از گوش‌پاک‌کن یا جسم خارجی که به کانال گوش آسیب برساند
-
درمان: استفاده از قطره‌های ضدعفونی‌کننده، آنتی‌بیوتیک موضعی و در برخی موارد تخلیه ترشحات
فشار هوا (باروتروما)
تغییرات ناگهانی در فشار هوا می‌تواند دلیل گوش درد باشد. این مشکل به‌ویژه در هنگام پرواز با هواپیما یا غواصی در آب‌های عمیق رخ می‌دهد. علت گوش درد در این مواقع، عدم تعادل فشار در داخل و خارج گوش است که به فشار بر روی پرده گوش منجر می‌شود.
برای پیشگیری از باروتروما، می‌توان از تکنیک‌های مختلفی مانند جویدن آدامس، بلعیدن یا استفاده از قطره‌های مخصوص گوش استفاده کرد. در موارد شدیدتر، ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک و دریافت درمان‌های تخصصی باشد.
-
علائم: درد ناگهانی و شدید در گوش، کاهش شنوایی، سرگیجه
-
دلایل: تغییرات سریع فشار هوا که باعث عدم تعادل فشار در داخل و خارج گوش می‌شود
-
درمان: جویدن آدامس، بلعیدن، استفاده از قطره‌های مخصوص گوش و در موارد شدید مراجعه به پزشک
جرم گوش
تجمع بیش از حد جرم در گوش می‌تواند باعث انسداد و درد شود. جرم گوش به‌طور طبیعی توسط بدن تولید می‌شود تا از کانال گوش محافظت کند، اما تجمع زیاد آن می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. این جرم‌ها ممکن است به‌دلیل تولید بیش از حد یا عدم تمیزکاری مناسب در گوش تجمع پیدا کنند و باعث انسداد کانال گوش شوند. علت گوش درد در این موارد، اغلب به انسداد ناشی از جرم گوش برمی‌گردد. برای درمان گوش درد، می‌توان از قطره‌های نرم‌کننده جرم گوش استفاده کرد که باعث خروج راحت‌تر جرم می‌شوند.
-
علائم: درد، خارش، کاهش شنوایی، احساس پری در گوش
-
دلایل: تجمع بیش از حد جرم گوش به علت تولید بیش از حد یا عدم تمیزکاری مناسب
-
درمان: استفاده از قطره‌های نرم‌کننده جرم گوش، مراجعه به پزشک برای تخلیه جرم
آسیب به گوش
ضربه یا آسیب به گوش می‌تواند منجر به درد شود. این آسیب‌ها ممکن است ناشی از واردشدن جسم خارجی به گوش، ضربه به سر یا فشار زیاد بر روی گوش باشد. آسیب به گوش می‌تواند به ساختارهای داخلی یا خارجی گوش صدمه بزند و علت گوش درد در این موارد به همین صدمات برمی‌گردد.
برای درمان آسیب‌های گوش، مراجعه به پزشک ضروری است. پزشک ممکن است از روش‌های مختلفی مانند داروهای ضددرد، ضدالتهاب و در موارد شدیدتر جراحی استفاده کند. پیشگیری از آسیب به گوش نیز از طریق مراقبت و احتیاط در فعالیت‌های روزمره و اجتناب از واردکردن اجسام خارجی به گوش امکان‌پذیر است.
-
علائم: درد شدید، خونریزی، کاهش شنوایی، سرگیجه
-
دلایل: ضربه به گوش، واردشدن جسم خارجی به گوش، فشار شدید بر روی گوش
-
درمان: مراجعه به پزشک برای بررسی و درمان که ممکن است نیاز به جراحی یا مراقبت‌های خاص باشد
بیماری‌های مرتبط با فک و دندان
مشکلات دندانی و فکی مانند دندان‌درد یا التهاب مفصل فکی ـ گیجگاهی می‌تواند علت گوش درد باشد. این درد معمولا ناشی از انتقال درد از ناحیه فک به گوش است. التهاب این مفصل ممکن است به‌دلیل ضربه، استفاده بیش از حد از مفصل یا شرایط التهابی مزمن بروز کند.
برای درمان این نوع گوش درد، مراجعه به دندانپزشک و متخصص فک و صورت ضروری است. درمان گوش درد ممکن است شامل ترمیم دندان‌های آسیب‌دیده، استفاده از محافظ‌های دهانی یا درمان‌های دارویی باشد. همچنین، تمرینات فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل فکی ـ گیجگاهی کمک کند.
-
علائم: درد در گوش و فک، دشواری در باز و بسته کردن دهان، سردرد
-
دلایل: مشکلات دندانی مانند پوسیدگی دندان، التهاب مفصل فکی ـ گیجگاهی
-
درمان: مراجعه به دندانپزشک، درمان مشکلات دندانی یا فکی، مصرف داروهای ضددرد و ضدالتهاب
مشکلات عصبی
بعضی از مشکلات عصبی مانند نورالژی تری‌ژمینال می‌توانند علت گوش درد باشند. این نوع درد معمولا ناشی از تحریک یا التهاب عصب‌های مرتبط با گوش است. نورالژی تری‌ژمینال یک اختلال عصبی نادر است که باعث درد شدید و ناگهانی در ناحیه صورت و گوش می‌شود. درمان دردهای عصبی مرتبط با گوش ممکن است شامل مصرف داروهای ضددرد و ضدالتهاب عصبی، انجام روش‌های تهاجمی مانند بلوک عصبی یا جراحی‌های تخصصی باشد.
-
علائم: درد شدید و ناگهانی که ممکن است به‌صورت مداوم یا متناوب باشد
-
دلایل: تحریک یا التهاب عصب‌های مرتبط با گوش، مشکلات عصبی مانند نورالژی تری‌ژمینال
-
درمان: مصرف داروهای ضددرد و ضدالتهاب عصبی، مراجعه به متخصص اعصاب برای تشخیص و درمان مناسب
نتیجه‌گیری
علت گوش درد می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که هرکدام نیاز به تشخیص و درمان خاص خود دارند. از عفونت‌های گوش میانی و خارجی گرفته تا فشار هوا و مشکلات دندانی، هرکدام می‌توانند به‌طور مستقل یا ترکیبی باعث گوش درد شوند. برای درمان این بیماری مهم است که دلیل گوش درد شناسایی و درمان مناسب تجویز شود. در صورت بروز درد شدید یا مداوم، حتما به پزشک مراجعه کنید تا از تشخیص صحیح و درمان مناسب بهره‌مند شوید.
