پژوهشگران یک آشکار ساز استرس ساخته اند که می تواند به صورت آزمایش خانگی مورد استفاده قرار گیرد. محققان با استفاده از نانو ذرات، حسگری ایجاد کرده اند که به طور انتخابی سطوح هورمون کورتیزول که نشانگر زیستی استرس است را تشخیص می دهد و از روش های موجود قوی تر است.
این آزمایش ارزان قیمت و به راحتی قابل دسترس، ما را یک قدم به آزمایش تشخیص میزان استرس نزدیکتر می کند.
استرس برای بسیاری از افراد مشکل ساز است. چه به دلیل کار، شرایط زندگی یا مالی باشد، وقتی استرس دارید بدن شما هورمون کورتیزول ترشح می کند و شما را در حالت آماده باش نگه می دارد. گفتنی است که استرس به تضعیف سلامت منجر می شود.
از آنجایی که کورتیزول یک زیست نشانگر شناخته شده استرس است، حسگرهایی که سطح آن را به دقت اندازه گیری می کنند، برای کنترل استرس و مداخله در مواقع ضروری مهم هستند.
برای این منظور، محققان دانشگاه شی آن جیائوونگ-لیورپول(Xi’an Jiaotong-Liverpool) از نانوذرات برای ایجاد یک دستگاه تشخیص کورتیزول که ارزان و دقیق است، استفاده کرده اند.
تانگ جی، دانشجوی دکترا و تکنسین ارشد در این دانشگاه و سرپرست این مطالعه می گوید: از مدت ها پیش به دنبال یک دستگاه آزمایشی مقرون به صرفه، به راحتی قابل تکرار و با استفاده آسان که سطح کورتیزول را به دقت اندازه گیری می کرد، بودیم. این می تواند تفاوت بزرگی در تشخیص مناسب و سریع سطح کورتیزول ایجاد کند و زندگی مردم را به شدت بهبود بخشد.
آشکار سازهای کورتیزول فعلی حاوی الکترودهای نقره هستند که در شرایطی که دما و pH در نوسان است، ناپایدار هستند، به این معنی که دستگاه ها عمر کوتاهی دارند و از نظر تجاری چندان قابل دوام نیستند.
جی افزود: آشکار سازهای کنونی کورتیزول دارای الکترودهای مرجع با یک لایه نقره هستند که به راحتی اکسید می شود و در اندازهگیریهای الکتروشیمیایی ناپایدار است. در این مطالعه از نانوذرات اکسید ایریدیوم برای پوشاندن لایه نقره استفاده کردیم. این اصلاح، حساسیت و تکرارپذیری تشخیص کورتیزول را در دستگاههای مراقبتی بهبود می بخشد.
محققان دریافتند که انباشته شدن اکسید ایریدیوم(IrOx) بر روی یک الکترود طلا، تشخیص کورتیزول فوق حساس را فراهم می کند.
دکتر کیوچن دونگ، نویسنده همکار این مطالعه گفت: این اولین بار است که از اکسید ایریدیوم به این روش استفاده می شود. تیم ما یک دستگاه ساده و کم هزینه اندازه گیری کورتیزول تولید کرده است که مولکول های کورتیزول را با غلظت ۳۰۰۰ برابر کمتر از محدوده طبیعی کورتیزول در خون ما تشخیص می دهد. این باعث می شود دستگاه ما به اندازه کافی برای استفاده تجاری حساس باشد.
یکی دیگر از مزایای این حسگر پوشش داده شده با اکسید ایریدیوم، این است که می تواند کورتیزول را از سایر هورمون های مشابه تشخیص دهد.
دکتر گراهام داوسون، پروفسور دپارتمان شیمی در XJTLU و یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: یک مشکل راه حل های فعلی این است که شباهت زیادی بین کورتیزول و سایر هورمون ها مانند پروژسترون، تستوسترون و کورتیکوسترون وجود دارد. این بدان معناست که تشخیص آنها از هم برای آشکار سازها دشوار است. الکترود اصلاح شده با اکسید ایریدیوم ما به اندازه کافی انتخابگر است و هورمون های مختلف را تشخیص می دهد و به حل این مشکل کمک می کند.
این دستگاه، ما را یک قدم به انجام آزمایش میزان استرس در خانه نزدیکتر می کند.
این مطالعه در مجله Talanta منتشر شده است.