در شرایطی که ناسا هزینه گزاف ۱۱ میلیارد دلاری را بهانه ای برای عدم اجرای مأموریت بازگرداندن نمونه های خاک مریخ به زمین اعلام کرد؛ برخی کارشناسان پیشنهاد داده اند که با استفاده از فضا پیمای استارشیپ اسپیس ایکس و منابع مالی ایلان ماسک، می توان این مأموریت را نجات داد.
سیاره سرخ، نزدیک ترین سیاره در منظومه شمسی است که می دانیم روزگاری آب مایع در آن جریان داشته و ممکن است نشانه هایی از حیات اولیه را در خود نگه داشته باشد؛ به همین دلیل، بررسی این سیاره از اهمیت ویژه ای برخوردار است و حتی امید می رود که نخستین کلونی میان سیاره ای انسان ها در سطح سیاره سرخ برپا شود.
هزینه های گزاف مأموریت های نوآورانه فضایی بعضی وقت ها مانع از اجرای چنین مأموریت هایی می شود؛ مانند مأموریت بازگرداندن نمونه های خاک سیاره سرخ (MSR) به زمین که ناسا اعلام کرد به دلیل برآوردهای گزاف ۱۱ میلیارد دلاری (در مقایسه با پیش بینی اولیه ۷ میلیارد دلار) و رسیدن محموله در سال ۲۰۴۰ به زمین، تا آینده نزدیک نمی تواند چنین مأموریت هیجان انگیزی را اجرا کند و تا زمانی که روش ارزان تر و سریع تری برای این مأموریت پیدا کند، آن را متوقف می کند.
حال، گروهی از پژوهشگران و چهره های دانشگاهی پیشنهاد داده اند که ناسا از شرکت های خصوصی در حوزه هوا فضا کمک بگیرد تا مأموریت آوردن نمونه های مریخ به زمین را انجام دهد.
مأموریت بازگرداندن نمونه ها از مریخ
پیشرفته‌ترین مریخ نورد ناسا با نام استقامت (Perseverance) از زمان فرود روی مریخ در سال ۲۰۲۱ (۱۴۰۰) در دهانه جیزرو (Jezero) که دلتای یک رودخانه باستانی است، ۲۴ نمونه را در لوله های خود جمع آوری، بسته بندی و روی سطح مریخ رها کرده است. هدف این مریخ نورد، جمع آوری بیش از ۳۰ نمونه برای جست و جوی نشانه های احتمالی حیات باستانی در مریخ است.
طبق برنامه اولیه ناسا قرار بود برخی از نمونه های جمع‌آوری شده با استقامت، طی دهه ۲۰۳۰ با هزینه حدود ۷ میلیارد دلار به زمین بیاید. این امر مستلزم فضاپیمایی بود که روی سطح مریخ فرود بیاید، نمونه ها را جمع آوری کند، دوباره از مریخ بلند شود و سپس با فضاپیمای دیگری که نمونه ها را به زمین خواهد آورد، در مدار مریخ ملاقات کند.
«ایمی ویلیامز»، اختر زیست شناس دانشگاه فلوریدا که با مریخ نورد استقامت در ارتباط است، می گوید: «ما به مطالعه نمونه های مریخ بسیار نزدیک هستیم. بازده علمی این کار غیر قابل تصور است. این نمونه ها می توانند درک ما از پتانسیل زندگی در مریخ را متحول کنند و بینش هایی کلیدی در مورد تکامل منظومه شمسی ارائه دهند.
به دنبال نوآوری بخش خصوصی
روی آوردن به بخش خصوصی می تواند نشان دهنده تغییر رویکرد ناسا باشد که معمولاً چنین مأموریت هایی را کاملاً داخلی مدیریت می کند. ناسا که اکنون در بحبوحه افزایش هزینه ها و تأخیرهایی که خطر انحراف مأموریت MSR را تهدید می کند، می تواند پذیرای ایده های بکر از طرف شرکای تجاری خود باشد و یکی از بهترین گزینه ها، موشک استارشیپ متعلق به شرکت اسپیس ایکس است که با قابلیت فرود کنترل‌شده و برخاست مجدد، راهکاری مناسب برای انجام بهینه این مأموریت ارائه خواهد داد.
«جیم گرین»، دانشمند سابق ناسا که به توسعه پروژه MSR نیز کمک کرده است، می گوید: «فرصتی برای تشریک مساعی وجود دارد تا ایده های مختلف مطرح شوند. این روند بسیار سالمی است و دقیقاً همان رویکردی است که برای رسیدن به یک سناریوی مأموریتی بهتر باید انجام شود».
«ایلان ماسک»، مدیرعامل اسپیس ایکس نیز در شبکه اجتماعی ایکس (توییتر سابق) به پتانسیل موشک استار شیپ برای بازگرداندن نمونه های مریخ طی ۵ سال آینده اشاره کرده بود و به نظر می رسد ناسا نیز به این احتمال، نیم نگاهی داشته باشد.
طبق گزارش ها، ناسا شرکت‌ها را تشویق می‌کند تا از سیستم های توسعه یافته برای برنامه قمری آرتمیس استفاده کنند. به عقیده کارشناسان، تنها نتیجه‌ای که می توان از این رویکرد گرفت، آن است که ناسا امید دارد موشک استارشیپ، راه حل مناسب این معضل باشد. احتمالاً بتوان مریخ نورد استقامت و نمونه های جمع آوری شده آن را در استارشیپ جا داد و به زمین بازگرداند.
گنجینه پنهان مریخ
آوردن نمونه های مریخ به زمین پس از سه دهه برنامه‌ریزی برای دانشمندان وسوسه انگیز است. ابزارهای آزمایشگاهی پیشرفته روی زمین می توانند نشانه های زیستی بالقوه را (البته در صورت وجود) در آن‌ها شناسایی کنند یا حداقل تعیین کنند که آیا دهانه جیزرو، شرایطی برای پشتیبانی از حیات داشته است یا خیر.
اما ارزش علمی این نمونه‌ها بسیار فراتر از یافتن حیات فرازمینی است. «جک ماستارد»، مریخ‌شناس دانشگاه براون می گوید: «تاریخ نگاری و تاریخ گذاری نمونه های دهانه جیزرو می تواند معماهایی مانند شکل گیری میدان های مغناطیسی سیاره ها، زمان برخورد سیارک های عظیم که منظومه شمسی اولیه را شکل داده اند و حتی منشأ حیات را روشن کند. کشف نشانه های حیات، موضوع جذابی است که همه سرفصل ها را به خود اختصاص می دهد، اما در سطحی ماندگارتر، این سؤالات مربوط به تکامل منظومه شمسی است که این نمونه ها به آن ها پاسخ خواهند داد و اهمیت این پرسش ها اگر بیشتر از مبحث حیات نباشد، کمتر نخواهد بود».
منبع: خبر آنلاین
